Sanjay Takale

मोटोक्रॉसचा थरार

वैयक्तिक आणि सांघिक अशा प्रत्येक क्रीडाप्रकारांची काही वैशिष्ट्ये असतात. प्रत्येक खेळात थरार असतो. क्रिकेटसारख्या खेळात एकाच्या हातात बॅट आणि दुसऱ्याच्या हातात चेंडू असा मुकाबला रंगतो. फुटबॉलसारख्या खेळात 11 विरुद्ध 11 अशा एकूण 22 खेळाडूंमधील खेळ रंगण्यासाठी अवघ्या एका फुटबॉलची गरज असते. हेच हॉकीचे उदाहरण पाहिले तर 22 जणांच्या हातात स्टीक असते आणि एकाच चेंडूभोवती सगळी अॅक्शन रंगत असते. खेळातील थराराच्या बाबतीत अगदी बुद्धिबळासारखा पटावरील खेळ सुद्धा अपवाद नसतो. दोन खेळाडू आमनेसामने बसून एकमेकांच्या राजाला यशस्वी शह देण्याच्या अंतिम उद्देशाने  पटावरील मोहरी हलवितात तेव्हा त्यातून सुद्धा थरार निर्माण होत असतो. तर आता रेसिंगमधील थराराविषयी अधिक नेमकेपणाने बोलायचे झाल्यास स्पर्धक बाईक किंवा कार चालवित असतात. या बाईक खास रेससाठी बनविलेल्या असतात. त्या सुसाट वेगाने जाव्यात म्हणून त्यांच्यासाठी मार्ग लांबलचक अन्् सरळसोट मार्ग बनविलेला नसतो. उलट हा मार्ग खड्यांचा-उंचवट्यांचा, वळणावळणांचा असतो. वळण सुद्धा आधी डावे आणि मग उजवे असे विरुद्ध असते. अनेकदा तर केसातील पीनच्या अकाराचे वळण असते. त्यास हेअरपीन बेंड असे संबोधले जाते. अशा अडथळ्यांमधून रायडरला बाईक शक्य तितक्या वेगाने न्यायची असते. बाईक ही वेगाशी संबंधित असल्यामुळे रेसिंगमधील थरार मुळातच कित्येक पटींनी जास्त असतो. हेच मग कार रेसिंगच्या बाबतीत लागू होते. कार रेसिंगमध्येही वेगवेगळे प्रकार असतात. अमेरिकेसह काही देशांत तर अगदी ट्रक रेसिंगही चालते. सर्कीट रेसिंग आणि रॅली असे कार रेसिंगचे दोन मुख्य प्रकार आहेत. सर्कीटचे स्वरुप ठराविक असते. त्यावर रेस कारमधून ड्रायव्हरला ठराविक फेऱ्या (लॅप्स) पूर्ण करायच्या असतात. रॅलीमध्ये ठराविक अंतराच्या काही स्टेजेस असतात. रॅलीपूर्वी या स्टेजेसवरून वेगळ्या कारमधून रेकी करता येते. टीएसडी रॅलीत मात्र मार्गाची माहितीपुस्तिका (ट्युलीप) ऐनवळी दिले जाते.